Ik denk dat ik een paar jaar samen was met mijn man. Ik weet niet of we al getrouwd waren of nog samenwoonden. Maar er viel me iets op in onze relatie dat ik ook bij andere mensen vaak zag. En het was iets wat zo normaal geworden was dat je er eigenlijk niet eens meer op zou letten. Maar mij viel het ineens op. Als ik naar stellen om me heen keek en zag hoe ze elkaar behandelden herkende ik dat ook soms in mijn eigen relatie. En ik zag dit bij stellen die al een tijdje bij elkaar zijn en gewend zijn aan elkaar. Ze zijn al zo gewend om met elkaar om te gaan dat het heel normaal is om elkaar in de rede te vallen, ze maken grapjes over elkaar, ze zijn kwetsend tegenover elkaar in gezelschap en soms ronduit grof tegen elkaar. Dat laatste was in mijn relatie gelukkig nooit voorgekomen maar al die andere dingen zag ik af en toe wel gebeuren. Ik zag dat stellen gewoon niet heel respectvol met elkaar omgingen. En ik ging me afvragen: wat maakt een partnerrelatie nou anders dan een vriendschapsrelatie? Want als je als partners geen vrienden van elkaar bent, wat ben je dan? Je bent toch uiteindelijk een relatie met elkaar gestart omdat je elkaar leuk vindt?
De relatie zou toch op zijn minst een vriendschappelijke basis moeten hebben om vervolgens uit te groeien tot een liefdesrelatie? En Als ik dan wel eens stellen zo onaardig zag doen tegen elkaar of elkaar voor gek zetten in gezelschap, vroeg ik me wel eens af: zijn jullie wel vrienden?
En ik ging me dat zelf ook afvragen. Als ik onaardig was tegen mijn man vroeg ik mezelf af: zou ik dit ook zeggen als hij een van mijn beste vrienden zou zijn? En ik besprak dat met hem ook. Zou je al die dingen ook zeggen als ik een van je beste vrienden zou zijn? Zou je tegen hen dezelfde opmerking maken als tegen mij? Het antwoord is natuurlijk ‘nee’. Tegen je vrienden ben je respectvol, aardig, begrijpend, compassievol, open-minded.
Als je het standpunt van je beste vriend niet begrijpt, ga je erover in gesprek en wil je weten waar zijn of haar mening vandaan komt. Bij je partner ben je gauw geneigd te zeggen: “nee, daar ben ik het niet mee eens, het is onzin, zo gaan we het niet doen.”
Ik zat laatst een documentaire te kijken waar ik oudere stellen zag. Mensen die al heel lang getrouwd zijn. 40, 50 jaar, dat moeten de meesten van ons nog maar zien te halen. Het lijkt een uitstervend ras, die mensen die op hun 20e getrouwd zijn en op hun 80e samen met hun rollatortje door het huis schuifelen. Kopje thee zetten voor elkaar, elkaar helpen met het aantrekken van hun jas, samen lachen om hun lichaam dat aftakelt, de grijze haren, de rimpels, de eigenschappen die ze al 40 jaar super irritant vinden, maar gewoon accepteren omdat ze van elkaar houden. Natuurlijk werd er gevraagd: “Wat is het geheim van een lang huwelijk?” Iedereen wil dat weten. Zeker in deze tijd waarin de helft van de relaties verbroken worden. Een van de vrouwen zei: “Wij hadden in ons huwelijk allebei onze eigen rol, onze eigen taak. Hij deed het werk buitenshuis, deed klusjes en ik was er voor de kinderen en het huishouden. Een traditionele taakverdeling, maar het werkte. Iedereen wist want hij moest doen. En het tweede was aardig zijn tegen elkaar. Geen lelijke woorden, niet schelden, niet vloeken.
En dat laatste was eigenlijk precies wat ik zelf al die jaren geleden ook al ook al voelde, dat het niet klopte om onaardig te doen tegen elkaar. Want hoe kun je zeggen dat je een goede relatie als je niet eens aardig kunt zijn tegen elkaar? Als de band met je beste vriendin of je beste vriend vriendschappelijker is dan die met je eigen partner? Ik denk dat het juist belangrijk is dat als je partners bent dat je elkaar steunt, dat je elkaar kunt vertrouwen, dat je je gevoelens bij elkaar kwijt kan, dat je met elkaar meedenkt en voorzichtig bent met oordelen over zijn of haar gevoelens.
Ik denk dat het op de loer ligt om de gevoelens van je partner te bagatelliseren, niet serieus te nemen of aannames te doen over wat hij of zij voelt of denkt. Maar dit creëert geen verbinding. Je kunt geen emotionele verbinding met je partner krijgen als je zijn gevoelens bagatelliseert of niet serieus neemt. En je krijgt al helemaal geen verbinding door het zeggen van onaardige dingen of door schelden of vloeken.
Als je zo boos bent dat je de ander gaat uitschelden of expres kwetsende dingen gaat zeggen, dan ben je al te ver. Uiteraard ga ik nu even niet in op de reden waarom je zo boos geworden bent en wat jouw reden is om jouw partner uit te schelden of die kwetsende dingen te zeggen. Er zijn ook vaak geen geldige redenen om dit te doen. Wanneer je een liefdevolle verbinding met elkaar wilt opbouwen zouden dit soort dingen geen plek moeten hebben in je relatie. Want wees eerlijk: als je zo op deze manier met al je vrienden omgaat, houd je geen vrienden meer over. Niemand zit erop te wachten om uitgescholden te worden, vernederd, voor gek gezet of belachelijk gemaakt te worden. Ook niet als je erbij zegt dat je partner het maar niet zo serieus op moet vatten of dat je partner wel weet hoe jij het bedoelt. Daarmee praat je je eigen gedrag onterecht goed.
Als jij zelf vindt dat dit een normale manier is om met je partner om te gaan vraag dan eens aan je partner of hij of zij dit ook zo vindt. Als jullie er allebei in kunnen vinden is het natuurlijk helemaal prima. Meestal is dit echter niet zo. En waarom zou je partner het prima vinden? Je partner voelt zich echt niet extra geliefd als je zegt dat hij een chagrijnige rotkop heeft als hij thuis komt. Ook zal je partner niet overlopen van fijne gevoelens als je in gezelschap zegt dat ze stronteigenwijs is. Ook helpt het niet om je partner in bijzijn van anderen uit te lachen om de beslissingen die ze neemt.
Nogmaals, ik heb het niet over wederzijdse grapjes en humor waar jullie je allebei in kunnen vinden. Als je openstaat voor de gevoelens van je partner merk je gauw genoeg of hij of zij zich oké voelt bij wat je doet. Zeker wanneer je partner achteraf aangeeft iets niet leuk te hebben gevonden is het goed om dit met elkaar te bespreken. Want ook dit is iets wat je als beste vrienden ook zou doen: het met elkaar uitpraten als er iets is gebeurd wat je niet leuk vindt.
Ik ben wel benieuwd welke discussies, welke meningsverschillen en welke ruzies en niet meer zouden zijn als je je partner zou behandelen als je beste vriend. Probeer het de komende tijd eens uit, om je woorden naar je partner zo te veranderen dat ze ‘best friend proof’ zijn.