Waar moet een relatie aan voldoen?
Je vraagt je misschien wel eens af: is mijn relatie gezond?
Misschien heb je dat zelfs al eens opgezocht op Google. Het is normaal dat er onzekerheden zijn in een relatie, vooral wanneer je niet goed weet of bepaald gedrag acceptabel is. Maar wat zijn eigenlijk de belangrijkste elementen van een gezonde relatie?
Een relatie is niet alleen gebaseerd op verliefdheid en aantrekkingskracht. Elkaar leuk en lief vinden lijkt in het begin het belangrijkste, maar later komen er toch andere behoeften om de hoek kijken. Behoeften als wederzijds respect, vertrouwen, veiligheid, een goede communicatie. Soms is het lastig te bepalen of je relatie daaraan voldoet. En je vraagt je soms af: ‘Is dit nu normaal in een relatie?’
Laten we in deze blog de belangrijkste bouwstenen van een gezonde relatie bespreken. Waar moet een relatie aan voldoen? Aan de hand van herkenbare situaties kun je er achter komen of jouw relatie op het juiste spoor zit.
Vertrouwen: De fundering van jullie relatie
Zonder vertrouwen kan een relatie niet floreren. Maar het kan soms moeilijk zijn om te weten of jouw relatie op dat gebied sterk genoeg is. Stel je voor dat je jezelf afvraagt of het normaal is dat je partner bepaalde dingen geheimhoudt, zoals met wie hij of zij afspreekt. Of wat ie allemaal in die telefoon bekijkt, is het normaal dat je dat niet mag zien?
Neem bijvoorbeeld Sophie. Sophie is al drie jaar samen met Lars. De laatste weken is het een paar keer voorgekomen dat hij snel zijn telefoon weglegt als ze de kamer binnenkomt. Als ze vraagt wat hij aan het doen is, krijgt ze geen duidelijk antwoord. Hij reageert zelfs een beetje geïrriteerd en mompelt dan iets over privacy. Ze heeft het gevoel dat hij iets voor haar verbergt en wordt hier onzeker van. Het vertrouwen dat ze in hem had begint kleine scheurtjes te vertonen omdat hij niet open naar haar is.
De enige goede manier om hier mee om te gaan is het bespreken. Sophie besluit het op een rustig moment, wanneer hij niet op zijn telefoon zit, aan te kaarten. Ze vertelt hem dat het haar onzeker maakt als hij zo geheimzinnig doet. Ze hoeft niet in zijn telefoon te kijken wat hij allemaal doet, maar het feit dat ie er zo raar over doet, vindt ze niet fijn. Lars had geen idee dat Sophie hier onzeker van werd. Hij voelde zich steeds een beetje betrapt omdat hij een cadeautje voor haar aan het uitzoeken was en hij wilde het graag een verrassing houden.
Vertrouwen is belangrijk. Dat was het vroeger al, toen je kind was. Een kind heeft veiligheid en vertrouwen in zijn verzorgers nodig, het is letterlijk van levensbelang. Die behoefte gaat nooit weg. Als alles goed gaat is er vanzelfsprekend vertrouwen. Je deelt gevoelens met elkaar, je geeft elkaar het voordeel van de twijfel. Zodra je merkt dat je je constant af gaat vragen of je partner eerlijk is, is het vertrouwen aangetast. Wanneer het vertrouwen echt geschaad is, zal het weer opgebouwd moeten worden. Stukje bij beetje, dag na dag, zal het weer hersteld moeten worden. Hoe meer openheid en eerlijkheid er is, hoe sneller dit gaat.
Communicatie: Zeg wat je wilt, meen wat je zegt en luister actief
Een veel voorkomende vraag in Google is: hoe weet ik of we goed communiceren in onze relatie?
Communicatieproblemen is het meest voorkomende probleem in veel relaties. Het gaat niet altijd om schreeuwende ruzies of harde woorden. Soms kan een gebrek aan communicatie ook stilte zijn.
Martha en Nico vinden communiceren ook moeilijk. Wanneer zij praten is er bijna nooit een moment dat een van de twee volledig uit kan praten. Als Martha vertelt over haar gevoelens, zegt Nico dat het onzin is en dat het niet waar is wat ze voelt. Volgens hem klopt het niet wat ze zegt. Ze draait de boel om! Hij wordt er zelfs boos van dat ze hem neerzet als de boeman.
Als Nico haar vertelt wat hem dwars zit gebeurt hetzelfde. Martha is het niet eens met wat hij zegt en valt hem in de rede. Allebei denken ze precies te weten wat de ander denkt en voelt en voelen zich daarbij allebei het slachtoffer van.
Als je dit herkent, doe dan eens de test of je echt geluisterd hebt. Want vaak reageren we automatisch op wat de ander zegt, zonder echt te horen wat het verhaal is.
Ten eerste: Laat je partner uitpraten. Halve informatie gaat je niet helpen om je partner te begrijpen.
Ten tweede: Vat samen wat je partner zojuist heeft gezegd. Niet wat jij denkt of jouw interpretatie ervan, maar letterlijk zijn of haar woorden. Je vindt dit misschien onzin, maar de meeste mensen kunnen dit niet, omdat ze niet geluisterd hebben. Hun emoties waren al hoog opgelopen en met het verhaal aan de haal gegaan.
Ten derde: Vraag door. Doe alsof je een detective bent. Alsof je straks de één miljoen euro vraag krijgt en je alleen wint als je precies het goede antwoord hebt. Wat voelt je partner echt? Wat wil je partner echt?
Hint: vaak gaat het om gezien en gehoord worden, begrepen worden, erkend worden, jezelf mogen zijn.
Martha en Nico realiseren zich dat ze elkaar nooit zullen bereiken vanuit boosheid en verwijten en dat dit gedrag de gevoelens van niet gehoord worden versterkt.
Emotionele veiligheid: Is er ruimte voor kwetsbaarheid?
Een andere veelgezochte vraag is: hoe weet ik of ik me emotioneel veilig voel in mijn relatie?
Emotionele veiligheid is cruciaal voor een gezonde relatie.
Wat betekent emotionele veiligheid?
Het betekent dat je je kwetsbaar durft op te stellen zonder angst voor oordeel of afwijzing. Je durft je gevoelens te delen omdat je weet dat hier ruimte voor is.
Maar wat als je je juist onzeker voelt over hoe je partner op jouw emoties reageert?
Neem David als voorbeeld. Hij googelde de vraag: “Is het normaal dat ik bang ben om eerlijk te zijn tegen mijn vriendin?” David voelde zich vaak onzeker om zijn ware gevoelens te delen, omdat hij bang was dat zijn vriendin hem niet serieus zou nemen of dat ze hem belachelijk zou maken. Als vaak genoeg kreeg hij namelijk reacties als: “Zo moet je niet denken. Dat is toch nergens voor nodig dat je je zo voelt? Doe niet zo raar, natuurlijk luister ik naar je. Dat is onzin, wat je nu zegt.” Hij was bang voor haar oordeel en vroeg zich af of dit betekende dat hun relatie niet gezond was.
Het is niet per se een teken dat de relatie niet gezond is, maar er moet zeker gesproken worden over de emotionele veiligheid binnen de relatie. David’s vriendin bedoelde het goed. Ze wilde hem geruststellen, zijn vervelende gevoelens wegnemen, maar realiseerde zich niet dat dit juist nog beter lukt door hem er vrijuit over te laten praten.
Het is verleidelijk om de gevoelens van je partner weg te wuiven en te bagatelliseren als je het er niet mee eens bent of het niet snapt. Je kunt vandaag nog de emotionele veiligheid in je relatie vergroten door aandacht te hebben voor de gevoelens van je partner.
Emotionele onveiligheid in een relatie houdt in dat je niet jezelf kunt zijn en dat je weet dat je niet alles kunt zeggen omdat je partner opstandig, defensief, verwijtend of bagatelliserend reageert. Je stopt dan vanzelf met jezelf kwetsbaar op te stellen, want het voelt gewoon niet veilig. En de dynamiek die er tussen partners ontstaat hier is sneu. Partner A stelt zich kwetsbaar op door te zeggen dat ie zich niet veilig voelt om zijn emoties te uiten en partner B reageert verontwaardigt dat partner A dit voelt. Het gevoel van partner A mag er dus wederom niet zijn. Sterker nog, partner B zou gebaat zijn bij excuses van partner A. Je kunt je voorstellen dat dit niet bevorderlijk is voor een fijne verbinding.
Intimiteit: Is de relatie slecht als we geen seks hebben?
Een vraag die veel mensen stellen, is: hoe belangrijk is intimiteit in een relatie?
Laura is vijf jaar getrouwd met Marcel. Ze vraagt zich al een tijdje af of haar relatie wel genoeg inhoud heeft. Marcel wil veel vaker seks dan zij. Zij voelt zich minder tot hem aangetrokken omdat ze op andere vlakken ook geen tijd met elkaar doorbrengen. Ze doen geen leuke dingen samen, hebben geen goede gesprekken en zitten niet knuffelend op de bank ‘s avonds. Hun leven bestaat uit werken, voor de kinderen zorgen en slapen. Hij raakt haar niet eens meer aan buiten seks om. Voor haar is er wel meer nodig om de zin in seks aan te wakkeren. Ze vind het ongelooflijk dat hij het zelfs kan als ze net ruzie hebben gehad.
Ook seks is een onderwerp waar je over kunt praten. Het is niet per definitie zo dat het in een relatie hoort. De kwaliteit van de relatie uit zich vaak ook op het seksuele vlak. Als er geen emotionele verbinding is, zal een vrouw over het algemeen ook geen behoefte hebben aan fysieke verbinding. Een man heeft daar minder moeite mee. Die voelt juist meer emotionele verbinding ten gevolge van fysieke verbinding.
Het is belangrijk hier over te praten. Het brein van mannen en vrouwen werkt hierin anders. Maar ook als je totaal anders ‘gewired’ bent, kun je elkaar tegemoet komen en leren hoe de ander denkt.
Wat is de conclusie?
Waar moet een relatie aan voldoen?
In een gezonde relatie is vertrouwen, communicatie en emotionele veiligheid erg belangrijk. Als deze basis staat, komen andere dingen die je wilt vaak vanzelf. Houd er rekening mee dat jij niet de enige bent die deze drie dingen nodig heeft. Je partner heeft dit ook nodig. Je partner moet jou kunnen vertrouwen, moet op een volwassen manier met je kunnen communiceren en moet zich veilig voelen om zijn emoties te kunnen uiten bij je. De enige manier om zeker te weten dat je die drie boxjes kunt aanvinken is door het te vragen.
-Vertrouw je mij volledig?
-Communiceer ik op een volwassen manier met jou, vind je?
-Voel jij je veilig genoeg om al je gevoelens en gedachten met mij te delen?
Als je je relatie wilt verbeteren moet je in staat zijn de antwoorden op deze vragen te horen. Het vraagt van je dat je kunt incasseren, ook als dit even pijnlijk voor je is. Als je hierdoor getriggerd wordt, is dit ook interessant, want dit zegt weer veel over jou.
Wil je daar meer over weten?
Lees dan deze blogs:
Alsof ie op een landmijn gaat staan…BOEM!
Reageer jij als een kip zonder kop?
Reageer je erg emotioneel op je partner?