Hoe de invloed van je jeugd je gedrag als volwassene bepaalt

Als ik aan jou zou vragen hoe je jeugd was, wat zou je dan zeggen?

Veel mensen zeggen: “Oh, prima, een redelijk normale jeugd, hoor.

Maar, als je dan doorvraagt, blijkt er vaak angst, onveilige situaties, ouders die geen liefde toonden, slaan, druk om te presteren of geen ruimte voor het uiten van emoties.

De reden dat jij zegt dat je jeugd prima was, is waarschijnlijk omdat je nu als volwassene terugkijkt naar toen. Je kunt relativeren en je bagatelliseert het ook een beetje omdat je weet dat je ouders ook hun best deden en misschien niet beter wisten.

Toch kun je je vast voorstellen dat het voor een klein kind best heftig kan zijn en deze onveilige situaties vragen om een aanpassing van jou als kind.

Als kind kun je namelijk niet relativeren. Je hersenen zijn nog niet voldoende volgroeid. Daardoor reageer je primair op wat er gebeurt.

Als kind ben je afhankelijk van je ouders. Als zij niet voor jou zorgen, ga je dood. Dat is hoe het in de natuur er aan toe gaat. Je hebt er als kind dus alle belang bij dat je je ouders te vriend houdt.

Dat betekent dat je je gaat aanpassen.

Je leert wanneer je je mond moet houden, wanneer je beter even op je kamer kan blijven en welk gedrag je ouders van je verwachten.

Dus, je gaat manieren vinden om te overleven. Dat klinkt heftig, maar ons emotionele brein werkt nogal primitief. Je doet dingen, of juist niet, om jezelf veilig te stellen. Deze gedragingen worden in je brein geprogrammeerd en ze worden een vast onderdeel van jou.

Je kunt dit vergelijken met het besturingsprogramma van je PC. Als je PC op Windows draait, maakt het niet uit welke software je er op knalt, het besturingsprogramma verandert niet.

Jij blijft dus gedurende je leven de gedragingen volhouden die toen goed voor je gewerkt hebben. Dit noemen we overlevingsstrategieën.

Op het moment dat je brein maar enigszins denkt dat je weer in een soortgelijke onveilige situatie belandt, gaat je overlevingsstrategie aan en kun je dit soort gedrag gaan vertonen.

Voorbeelden van overlevingsstrategieën:

-Overal een geintje van maken, je emoties weglachen.

-Bagatelliseren en ontkennen

-Je afhankelijk opstellen van een ander

-Perfectionistisme en de controle willen hebben over alles

-Geen emoties meer voelen, gedissocieerd zijn

-De schuld bij anderen neerleggen

-De ander voorop zetten en jezelf wegcijferen, pleasen

-In de verdediging schieten als iemand kritiek op je heeft

-Overmatige emotionele reacties hebben die niet in verhouding zijn tot de gebeurtenis

Je zal dit gedrag altijd blijven vertonen, totdat je onder ogen durft te zien wat de onderliggende behoefte is. Op het moment dat je weet waarom je iets doet, kun je beginnen het te veranderen, zodat jij en je omgeving er geen last meer van hebben.

Veranderen is niet altijd makkelijk, want er zijn soms meerdere oorzaken en factoren die meespelen.

LEESTIP!

Hecht niet – Martin Appelo

In een wereld waarin hechting vaak als hét fundament van psychisch welzijn wordt gezien, durft Martin Appelo in Hecht niet een ander geluid te laten horen. Wat als veilig hechten er simpelweg niet (meer) in zit? Martin Appelo beschrijft hoe mensen met een moeizame hechtingsgeschiedenis tóch een waardevol en zinvol leven kunnen leiden. “Accepteer je hechtingshandicap en ga je ernaar gedragen”, zegt hij. Deze boodschap en doelstelling worden onderbouwd met wetenschappelijke feiten en geïllustreerd met treffende voorbeelden uit de therapeutische praktijk van de auteur.

Als je op het plaatje hieronder klikt, ga je naar Bol.com, waar je het boek kunt bestellen. Waarom dan via deze link? Dit is een affiliatelink. Dit betekent dat jij hetzelfde betaalt, maar dat Bol.com ziet dat je het boek via mijn website gevonden hebt en ik een kleine commissie krijg. Bedankt als je mij dit gunt!