Wees eens heel eerlijk: maak jij je soms schuldig aan het verheffen van je stem, cynische- of hatelijke opmerkingen, veroordelen, verwijten, schreeuwen, uitschelden, uitlachen?

Je staat er dan blijkbaar niet bij stil dat je je partner hier echt pijn mee kunt doen.

Of het interesseert je op dat moment echt niet.

Want de ander is ten slotte begonnen door super onredelijk te zijn. Logisch dat je daar op reageert, je laat toch echt niet over je heen lopen. Dan moet hij of zij maar normaal doen. Is dat wat je dan denkt?

Meestal doen mensen dit om een punt te maken, om tot de ander door te dringen.

Doe jij dit ook om deze reden? Loopt de frustratie zo hoog op dat je wel moet schreeuwen? Misschien gaat je partner dan eindelijk een keer luisteren!

Of gebruik je manipulatie en gemene opmerkingen als munitie om de aandacht te trekken? Dit soort opmerkingen kunnen heel onschuldig lijken, maar komen bij de ander hard aan. Je kent je partner ondertussen goed genoeg om te weten waar zijn of haar triggers zitten en hoe je olie op het vuur kunt gooien.

Wat is een trigger?

Veel mensen hebben een gevoelige plek, een trigger, als het gaat om het gevoel niet goed genoeg te zijn, het niet goed te doen of niet belangrijk genoeg zijn. En vaak hebben zij op deze trigger nog geen therapeutisch werk gedaan, waardoor er weinig voor nodig is om deze trigger in werking te zetten. Als je je partner dan op deze gevoelige plek raakt: BOEM! Van 0 naar 100 binnen twee seconden! Je weet niet wat je overkomt, want je partner ontploft gewoon om het minste of geringste, zo lijkt het voor jou.

Wat heb ik nou helemaal gezegd?, denk je misschien bij jezelf. Zo kwetsend was mijn opmerking toch niet? Als je je dit afvraagt, ben ik benieuwd: Hoe zou jij zelf reageren als je deze opmerking zou krijgen? Hoe zou het op jou overkomen? Zou je dit ook tegen je beste vriend zeggen?

Als je het niet tegen je beste vriend zou zeggen of het zelf ook niet leuk zou vinden, is het ook geen goed idee om het tegen je partner te zeggen. Je partner is toch ook je vriend of vriendin? Of is hij of zij minder belangrijk dan je vrienden?

Als je echt zelf niets mis vindt met je opmerking, maar je partner reageert wel super heftig, kun je alsnog uitvinden waarom dit gebeurt. Je hebt iemand pijn gedaan van wie je houdt. Dat kan niet de bedoeling zijn, toch? Wat was nou precies het probleem? Misschien was het de woorden die je gebruikte, de toon waarop het gezegd werd, je gezichtsuitdrukking of je lichaamshouding erbij. Als je het niet vraagt, weet je het nooit zeker.

Hoe voorkom je een trigger?

Er zijn een paar dingen die je kunt doen om te voorkomen dat jullie elkaar steeds triggeren.

Stop met het doen van aannames en doe eens alsof je totaal geen idee hebt waarom je partner gekwetst is. Vraag helemaal uit wat er aan de hand is, zonder te bagatelliseren, te oordelen of jezelf te gaan verdedigen.

Je gaat er echt niet dood van om een paar minuten je mond te houden en er achter te komen wat er in je partner omgaat.

Spreken is zilver, zwijgen is goud, is hier een passend gezegde.

Als je spreekt, kun je je punt maken en gelijk krijgen.

Als je luistert, leer je misschien nog eens wat.

Luisteren, Samenvatten, Doorvragen

Een oefening die goed werkt: Luisteren, Samenvatten en Doorvragen. Dit klinkt makkelijk, maar er zijn maar weinig stellen die ik zie in mijn praktijk die dit uit zichzelf kunnen. Binnen no time escaleert het en voelen ze zich ‘het slachtoffer’ van de uitspraken van de ander.

Oke, dit is hoe de oefening gaat.

Spreek af wie er als eerste gaat praten. Partner A, die begint, neemt een voorwerp in zijn handen. Ik gebruik in mijn praktijk een edelsteen, maar dit kan alles zijn natuurlijk. Een pen, een brillenkoker, een onderzettertje, wat kan mij het schelen, als het maar duidelijk is wie er aan het woord is.

Partner A gaat precies vertellen wat hem of haar dwars zit en wat het voor emotie losmaakt. De diepere emotie wel te verstaan, zoals verdriet of angst, en welke overtuiging hierbij hoort, zoals: als je dit zegt of doet, ‘dan voel ik dat ik niet belangrijk ben’, ‘dan voel ik dat ik het nooit goed kan doen’, ‘dan ben ik bang dat je bij me weggaat’.

Partner A, ga niet in de aanval, maar hou het bij jezelf. Vertel wat de opmerking of het gedrag met jou doet van binnen.

Partner B luistert alleen maar. Dus, partner B: geen onderbrekingen, geen aanvullingen, geen correcties, niets. Ook niet als je het niet eens bent met partner A. Je kunt niet discussiëren met een gevoel, dus je geeft je partner het recht om te voelen wat hij voelt, dat is het minste dat je kunt doen. Als je partner niet mag voelen wat er is, kan hij of zij niet zichzelf zijn bij je en ben je geen veilige haven voor het uiten van emoties. Dit is niet goed voor de onderlinge verbinding die nodig is voor een liefdevolle relatie.

Goed. Alleen luisteren dus.

Als partner A klaar is, geeft hij het voorwerp aan partner B. Partner B gaat nu samenvatten. Dit betekent, partner B, dat je begint met: “Ik heb je horen zeggen dat…” En dan herhaal je de woorden van je partner en de gevoelens die je partner heeft benoemd. Je sluit af met: “Klopt dit?” Op deze manier voelt je partner zich echt gehoord en jij weet zeker dat je het goed begrepen hebt. Als de samenvatting van partner B niet helemaal klopt, corrigeert partner A dit en mag partner B dit weer samenvatten. Net zolang tot partner A zegt: “Ja, het klopt wat je zegt. Zo voel ik me.” Dan is het tijd voor doorvragen. Partner B, jij wilt nog wel meer weten over dit gevoel om het helemaal te snappen. Zoals: “Wat maakt dat dit je zo raakt? Heb je dit gevoel vaker in je leven gehad? Wat heb je nodig van mij als je dit voelt?” Jij zult je eigen ego even opzij moeten zetten, want sommige uitspraken van je partner zullen als kritiek voelen. Onthou dat je dit doet om iets te leren en dat je investeert in je relatie. En hou je aan de regel: degene die het voorwerp vast heeft mag praten en de ander luistert.

Als partner A zich gehoord en begrepen voelt, kun je de rollen omdraaien.

Kan je partner je maken en breken?

Veel problemen kunnen opgelost worden als jullie je beiden maar gehoord, gerespecteerd en geliefd voelen.

Je hoeft het met de inhoud van een ruzie of meningsverschil niet eens te zijn om elkaars perspectief te begrijpen. Als je door de ogen van de ander kijkt, kun je eigenlijk bijna alles wel begrijpen.

Als triggers een te groot probleem zijn en je je hier echt niet overheen kunt zetten, is het verstandig om hier iets mee te doen in therapie. Triggers ontstaan meestal in de jeugd, tussen 0 en 7 jaar. Er gebeurt iets in het hier en nu dat een heel naar gevoel oproept, maar dit gevoel heb je veel vaker in je leven gevoeld. Lang voordat je partner in je leven kwam. Je kunt je partner de schuld geven van het activeren van jouw trigger, maar dan leg je jouw gemoedstoestand in de handen van je partner. Dan kan je partner je maken en breken en je op elk moment heel verdrietig maken. Dit lijkt mij geen goede situatie. Het is veel fijner als je je eigen triggers onder controle hebt en je niet meer zo geraakt wordt. Niet meer van 0 naar 100 in twee seconden, maar bewustwording. Kunnen triggers helemaal verdwijnen? Ja, soms wel. Maar omdat het zo vroeg in je leven een soort van geprogrammeerd is in je, kan het een wat gevoelige plek blijven. Maar het is al fijn als je kunt constateren: ‘Auw, dit is die gevoelige plek. Ik weet waar dit vandaan komt, het is een oud gevoel. Als je me met dit gevoel wilt helpen zou je dit of dat kunnen doen.’

Als je denkt dat ik je hierbij kan helpen, stuur me dan even een mailtje.