Niemand vindt van zichzelf dat ie emotioneel onbeschikbaar is. Zelfs niet als alle relatieseinen op rood staan en de partner aangeeft zich niet emotioneel niet veilig te voelen.
Ik geef even het voorbeeld van Tom en Nicole (geen echte namen van cliënten uiteraard).
Nicole is zo gefrustreerd op Tom, dat ze denkt dat hun relatie over en uit is als er niet nu iets gebeurt.
Ze is erg boos en verdrietig.
Ze kan nooit eens vertellen over een kutdag op werk, zonder dat hij haar oplossingen aandraagt en haar vertelt hoe ze had moeten reageren.
Wanneer ze ruzie heeft gehad met haar familie en daar vreselijk mee zit, snapt hij niet waarom ze er überhaupt over wakker ligt. Het is toch hun schuld?
Als ze samen onenigheid hebben loopt hij standaard weg omdat hij niet van ruzie houdt. Wanneer hij dan terugkomt, doet hij alsof er niets gebeurd is, probeert hij het weer gezellig te maken door ergens anders over te beginnen en vindt hij het ook niet meer nodig om terug te komen op het eerdere onderwerp.
Nicole: “Ik zit dan nog met al die gevoelens en wil het met hem uitpraten, maar daar is geen kans meer op. Hij beschuldigt mij er dan van dat ik er in blijf hangen en de sfeer weer bederf. Het is niet zo gek dat we steeds dezelfde ruzies hebben, we praten het nooit uit! En hij zegt bij al mijn gevoelens dat het niet waar is. Waarom moet ik me verdedigen voor mijn gevoelens?“
Tom vindt het niet leuk om te horen wat Nicole zegt en hij vindt het eerlijk gezegd ook onzin.
Want, als puntje bij paaltje komt, kan Nicole heus wel bij hem terecht.
Als ze ziek is, haalt hij alles in huis wat ze lekker vindt en krijgt ze complete service op bed.
Als er ook maar iets in huis het begeeft, staat hij gisteren nog op de stoep om het te fiksen.
De auto krijgt niet eens de kans om iets te mankeren, want bij het minste geringste heeft hij de motorkap al open om ervoor te zorgen dat ze veilig de weg op gaat.
Tom is een topper als het gaat om praktische oplossingen, hij weet altijd welke actie er moet gebeuren.
Het idee dat Nicole, zijn partner, zich bij hem niet veilig zou voelen? Hij denkt: ‘Hoezo? Ik ben een rots in de branding. Een stabiele factor als er drama is!’
En relatietherapie??
Dat is wel het laatste waar hij zin in heeft, geforceerd praten over emoties met iemand die hij niet kent.
Hij staat bovendien altijd met 1-0 achter, want praten over emoties was vroeger bij hem thuis gewoon geen ding.
Niet dat het bestaan van emoties ontkend werd en hij mocht best boos of verdrietig zijn, maar ze hoefden er geen ellenlange gesprekken over te voeren. Daar was toch helemaal geen tijd voor met zes kinderen en een eigen zaak die draaiende gehouden moest worden? Het ging vanzelf wel weer over.
Het vermijden of ontkennen van emoties is iets wat veel mensen doen en hier is ook vaak een goede reden voor (geweest). Het was op een bepaald moment in het leven niet handig, te pijnlijk of onveilig om emoties te voelen. En als het brein dit eenmaal heeft opgeslagen als feit, is dit een soort fabrieksinstelling geworden, waar mensen automatisch in terugvallen.
Voor Tom is dit zijn ‘normaal’ geworden.
Helaas voor hem, heeft Nicole gelijk.
Je kunt geen emotionele verbinding maken met iemand waarmee je geen emoties kunt uitwisselen. En emoties uitwisselen kun je alleen bij iemand waarbij het veilig voelt om je emoties te delen.
En wanneer zou het voor Nicole veilig voelen?
Als ze tegen Tom zou kunnen zeggen: “Als je zo wegloopt, ben ik bang dat je me in de steek laat”, “Als je me negeert, voel ik dat ik niet belangrijk voor je ben”, “Als je zegt dat het onzin is, krijg ik het gevoel dat ik er niet toe doe.”
Toms geruststelling zou vervolgens zo klinken: “Natuurlijk laat ik je niet in de steek. Hoe kan ik je het gevoel geven dat ik er voor je ben?” “Ik wist niet dat je je niet belangrijk voelt als ik me terugtrek. Dat is niet de bedoeling. Ik heb alleen even tijd nodig om te kalmeren en dan kom ik bij je terug.” “Het spijt me dat ik zei dat het onzin is. Dat is niet waar, het is jouw gevoel. Vertel me er meer over, zodat ik het begrijp.”
Wanneer Tom niet in staat is de verbinding met Nicole te herstellen en een veilige haven voor haar te zijn, zal de relatie het niet redden. Nicole zal zich steeds eenzamer gaan voelen in Toms aanwezigheid totdat ze besluit de relatie te verbreken.
Als jij je herkent in Nicole:
Je bent niet gek. Verbinding is een normale menselijke behoefte. Sterker nog, het is een levensbehoefte. Je mag verwachten van je partner dat hij er emotioneel voor je is. En je hebt al heel veel geprobeerd om tot hem door te dringen, om wanhopig van te worden. Je hoopte dat hij zou veranderen. Mensen kunnen veranderen. Ze moeten dit wel willen en misschien kunnen ze het maar tot op zekere hoogte. Als hij niet wil/kan veranderen en ook geen hulp hierbij wil, praat dan met elkaar. Gun elkaar dan een leven met iemand die beter bij jullie past. Zelfs als je alleen verder gaat, ben je minder eenzaam dan in een relatie waarin je je niet geliefd voelt.
Als jij je herkent in Tom:
Ik ga ervan uit dat er ooit een tijd was dat je emoties had. Als klein kind was je onbevangen, spontaan en waren alle emoties aanwezig. Ergens heb je geleerd of gezien dat emoties niet belangrijk, niet gewenst of belemmerend zijn en ben je ze gaan vermijden. Dit is een normaal beschermingsmechanisme. Maar je bent nu volwassen en deze ‘fabrieksinstellingen’ hebben een update nodig. De verbinding met je partner glipt door je vingers, zíj glipt door je vingers, als je niet oppast. Als er diep in jou toch die gevoelige man zit die dolgraag verbinding wil maken, reik dan vandaag nog uit naar je partner en vraag of ze je wil helpen omdat je het moeilijk vindt. Wil je liever een partner die, net als jij, minder emotioneel en meer praktisch is ingesteld? Ben dan eerlijk tegen je partner en zeg dat je nooit de partner kan worden die zij nodig heeft.
In mijn praktijk kan ik jullie helpen de stappen te zetten naar een betere verbinding, zodat jullie wél veilig emoties en gedachten met elkaar kunnen delen. Jullie gaan zelf ontdekken hoe jullie ruzies kunnen stoppen, een veilige basis kunnen creëren en rust en balans in jullie relatie kunnen brengen.