Hechtingsproblematiek. Hoe ziet dat er uit in relaties?
Filmpjes op YouTube, zoals The Strange Situation experiment of het Still Face experiment, laten zien hoe kleine kinderen reageren op een ouder/opvoeder die niet of wisselend emotioneel beschikbaar is. Als een kind hiermee opgroeit is het onveilig gehecht. Het leert dat de ouder onvoorspelbaar is en dat het niet op de ouder kan bouwen. Als de ouder zich na het nemen van afstand weer beschikbaar toont is het kind ontroostbaar, gaat het de ouder volledig negeren of vertoont ambivalent gedrag: steeds aantrekken en afstoten.
30% tot 40% van de kinderen is onveilig gehecht.
Onze hechtingsstijl beïnvloedt hoe we functioneren als volwassenen, ons zelfbeeld en hoe we omgaan met relaties.
Hoe herken je een hechtingsprobleem bij volwassenen?
Bij volwassenen zijn verstoringen in de gehechtheid o.a. te merken aan de manier waarop zij in relaties staan. Er wordt bijvoorbeeld veel gewisseld van relaties, of ze hebben knipperlichtrelaties. Het kan zijn dat relaties niet worden aangegaan of dat er een grote angst bestaat om verlaten te worden. Er kan sprake zijn van extreme jaloezie, of de overtuiging geen liefde nodig te hebben.
Hechtingsproblematiek is pijnlijk om te onderkennen omdat mensen nu eenmaal loyaal zijn naar hun ouders. Vaak wordt de jeugd gebagatelliseerd door te zeggen dat het best mee viel, of er wordt voorbijgegaan aan de pijn door meteen begrip te willen tonen voor de ouders.
Problemen in de partnerrelatie en neiging tot bepaald gedrag binnen de relatie is vaak terug te herleiden naar de jeugd.
Hoe was je jeugd?
Had je een emotioneel afwezige ouder?
Is het nodig geweest dat je je moest afsluiten voor de buitenwereld om jezelf te beschermen?
Heb je als kind al vroeg de rol van volwassene op je moeten nemen, waardoor je geen kind meer kon zijn?
Ben je altijd op zoek geweest naar bevestiging van liefde?
Misschien heb je zoiets van:
‘Nou ja, ik heb er niets aan overgehouden.’
‘Ik kan me niet herinneren dat ik het erg vond.’
‘Ik kan nu wel heel goed voor mezelf zorgen.
Hier nog kort een overzichtje van de verschillende hechtingsstijlen en hoe dit zich kan uiten bij volwassenen.
De veilige hechting: Volwassenen die als kind veilig gehecht zijn kunnen goed omgaan met emoties van zichzelf en van anderen. Ze zijn zelfstandig, kunnen vertrouwen hebben in een partner en hebben een positief zelfbeeld. Ze zijn in staat fijne, gelijkwaardige relaties te hebben.
De vermijdende hechting: Deze mensen hebben geleerd dat ze zichzelf moeten redden. Ze zijn vaak wantrouwend en verwachten weinig van andere mensen. Ze houden er niet van om hulp te vragen en beginnen het liefst niet aan een relatie. Als ze wel een relatie aangaan, hebben ze last van bindingsangst.
De angstige hechting: Deze volwassenen hebben ook moeite om anderen te vertrouwen, maar dat komt voort uit angst om gekwetst te worden. Ze hebben een negatief zelfbeeld en zijn altijd bang om afgewezen te worden. Ze zoeken continue bevestiging en je ziet vaak een combinatie van verlatingsangst en bindingsangst.
De ambivalente hechting: Het lage zelfbeeld zorgt ervoor dat mensen met een ambivalente hechting altijd bezig zijn aardig gevonden te worden. Ze zijn zo bang om in de steek gelaten te worden dat ze in een relatie extreem jaloers kunnen zijn, dat ze pleasend gedrag vertonen en hun partner altijd in de buurt willen hebben.
De hechtingsstoornis.
Een hechtingsstoornis is niet hetzelfde als een onveilige hechtingsstijl. Een onveilige hechting ontstaat als een kind met één of meer ouders geen veilige band hebben opgebouwd. Extreme verwaarlozing of mishandeling kan leiden tot een hechtingsstoornis.
Hoe bepaalt je jeugd de relatie met je partner?
8 signalen dat er werk nodig is aan jezelf
Veilig, angstig of vermijdend gehecht
Hechtingsproblematiek. Hoe ziet dat er uit in relaties?
Wat is jouw overlevingsstrategie?